Theo quan điểm phong thủy học, vạn vật trong đó có vật liệu xây dựng đều mang những tính chất của ngũ hành và tác động đến cuộc sống con người theo quy luật chi phối của ngũ hành âm dương.
Trong cuộc sống hiện đại, càng ngày vấn đề phong thủy với những giá trị mang tính khoa học sâu sắc càng được coi trọng. Tính ứng dụng của phong thủy vào vật liệu xây dựng cũng theo đó dần được quan tâm nhiều hơn. Những gợi ý dưới đây chắc chắn sẽ giúp ích cho các gia chủ có thêm những cơ sở để lựa chọn vật liệu xây dựng một cách phù hợp.
Cơ sở xác định thuộc tính âm dương, ngũ hành của vật liệu xây dựngThuật Phong thủy quan niệm mọi vật chất đều mang những tính chất của âm dương, ngũ hành. Song nhiều khi việc xác định vật chất đó thuộc vào âm hay dương, thuộc hành nào lại không hề đơn giản. Nhiều khi trong thuộc tính âm có thuộc tính dương, trong đặc điểm mang tính dương có tính chất mang đặc điểm âm. Nhiều khi vật chất một phần nào đó mang hành này, những phần mảng khác lại thuộc vào hành khác.
Đối với vật liệu xây dựng, tùy thuộc vào tính chất và nguồn gốc của chúng mà xác định thuộc tính âm dương và ngũ hành. Nhưng sự phức tạp của sự phân định trên vẫn diễn ra và cần áp dụng vào từng trường hợp cụ thể. Ví dụ như: Thủy tinh thường được xếp vào hành Kim. Tuy nhiên, thủy tinh có chiều sâu và ánh sáng phản chiếu trên đó lại gợi nhắc đến những mẫu vật hình dạng loang loáng như nước nên đôi khi Thủy tinh được xếp vào hành Thủy. Cát là nguyên liệu chế ra thủy tinh nên đôi khi thủy tinh cũng được kể là thuộc Thổ. Do đó, tùy vào tính chất năng lượng của từng loại vật dụng thủy tinh và công dụng của nó mà ta xếp nó vào hành nào.
Thuộc tính âm dương của vật liệu xây dựngNhững vật liệu có bề mặt sáng bóng giúp khí di chuyển nhanh hơn. (như nhôm, kính) hay cứng, nhọn, vuông mạnh mẽ (như sắt, gạch) mang tính dương. Do vậy, đối với khu vực cần sự năng động như phòng làm việc, sử dụng chất liệu hiện đại như nhôm, inox… mang tính dương là sự lựa chọn phù hợp.
Ngược lại, bề mặt nhám, thô, sậm lại mang tính âm, có tác dụng làm chậm dòng khí. Với những căn phòng hay khu vực cần tới sự yên tĩnh, thư thái như phòng ngủ, phòng giải trí, nên sử dụng các vật liệu mang tính âm, xuất xứ từ thiên nhiên như gỗ, mây, tre, lục bình… Những vật liệu này sẽ cho bạn cảm giác tĩnh tâm, yên bình và tốt cho sức khỏe.
Trong sự kết hợp của vật liệu với kiến trúc chung cần đạt được sự cân đối hài hòa âm dương. Ví như: sử dụng đá cứng, đá hoa cương làm tưởng, khi đó thuộc tính dương cao, khí khó xuyên thấu tường đá, nên cần trổ nhiều cửa nhà và cửa sổ thông ra ngoài cho khí có thể lưu thông.
Vật liệu xây dựng mang sức mạnh ngũ hànhPhong thủy cũng phân ra những vật liệu mang tính Kim (sắt, thép, inox...), vật liệu mang tính Mộc (Gỗ, tre, giấy...), vật liệu mang tính Thủy (kính, thủy tinh...), vật liệu mang tính Hỏa (nhựa, mika...) hay vật liệu mang tính Thổ (gạch, đá, gốm).
Vật liệu xây dựng mang hành Kim Vật liệu mang tính Kim như sắt, thép, inox và đá cứng (đá hoa cương...) là những vật liệu thông dụng trong kiến trúc. Ưu điểm của chúng là độ bền cao hơn nhiều so với những vật liệu khác dù ít cần chú ý, bảo quản, duy trì. Bên cạnh đó, những vật liệu như nhôm, inox có bề mặt sáng bóng mang tính dương, giúp khí di chuyển nhanh hơn.
Với đặc tính như vậy, đối với những khu vực cần sự năng động như văn phòng công sở, phòng khách...sử dụng những chất liệu này là sự lựa chọn phù hợp. Tuy nhiên, cần lưu ý không nên lạm dụng vật liệu mang tính Kim. Đá hoa cương nếu được lát ở hành lang khách sạn thì tượng trưng cho sự sang trọng nhưng nếu để trang trí trong phòng ngủ hay phòng khách chung cư, nơi thường đi chân trần trên nền thì sẽ không tốt vì phát sinh nhiều hàn khí ảnh hưởng đến sức khỏe. Những dạng thức trang trí trong nhà cũng không nên thiên về kim loại vì dụ như trang trí thang Inox, hoặc giường bằng kim loại, điều này dễ gây cảm giác lạnh lẽo, thậm chí là cả cô đơn, không lợi cho đời sống gia đình cần tới sự ấm áp, chia sẻ.
Các đồ dùng bằng kim loại - như thép, crôm,... làm tăng tốc độ lưu chuyển của khí. Bề mặt bóng loáng gợi lên tính hiệu quả và hành động, và do đó kim loại trở nên có ích trong nhà bếp và các khu vực mà năng lượng ứ đọng, như nhà tắm. Nhờ phẳng láng và phản chiếu, thủy tinh thường được xếp vào hành Kim và có một vài tính chất tương đồng với kim loại.
Đối với các không gian cần tăng cường đặc biệt về hành Kim hoặc hành Kim hợp với tuổi của gia chủ thì có thể sử dụng nhiều hơn các vật liệu thuộc hành này. Có thể sử dụng bộ số 4. Ví dụ 4 thanh inox. Có thể tập trung sử dụng các vật liệu Kim ở hướng Tây và sử dụng màu trắng cho các chất, vật liệu
Vật liệu xây dựng mang hành Mộc Hành mộc theo Phong thủy có tính vươn thẳng. Nhiều hành Mộc hoặc cây cối dễ làm cho con người ta cảm thấy thư thái, dễ chịu. Vật liệu mang tính Mộc thường có nguồn gốc từ thiên nhiên như gỗ, tre, mây, nứa... Chúng mang một vẻ đẹp tự nhiên, bình dị tạo được nét mộc mạc, dân dã.
Trong xây dựng, gỗ đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong hầu hết các ngôi nhà. Dùng gỗ để lát sàn nhà là điều lý tưởng vì gỗ dễ lau chùi, không tích bụi. Đối với những căn phòng hay khu vực cần sự yên tĩnh, thư thái như phòng ngủ, phòng thờ nên sử dụng các vật liệu mang tính âm như gỗ, mây, tre… Những vật liệu này sẽ cho bạn cảm giác tĩnh tâm, yên bình và tốt cho sức khỏe.
Gỗ đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong hầu hết các ngôi nhà. Độ cứng của gỗ có thể tạo thành bộ khung nâng đỡ toàn bộ cấu trúc ngôi nhà và, ngoài ra, các sớ gỗ còn gợi lên hình ảnh của sự lưu chảy và chuyển động.
Đối với các không gian cần tăng cường đặc biệt về hành Mộc hoặc hành Mộc hợp với tuổi của gia chủ thì có thể sử dụng nhiều hơn các vật liệu thuộc hành này. Có thể sử dụng bộ số 3. Ví dụ 3 tấm thảm sợi, 3 tấm rèm vải, cửa sổ gấp 3 cánh. Có thể tập trung sử dụng các vật liệu Mộc ở hướng Đông và sử dụng màu xanh lục cho các chất, vật liệu.
Vật liệu xây dựng mang hành Thủy Kính thuộc hành Thủy hiện nay được sử dụng phổ biến trong các công trình cao ốc và thiết kế cửa sổ. Hiện nay, chúng ta thấy nhiều người sử dụng những tấm kính làm bậc cầu thang. Đây là điều rất nên tránh và kính không có tác dụng giữ và dẫn khí. Kính được sử dụng trong thiết kế bàn ăn, bàn trà, bàn làm việc không nên dùng loại quá trong suốt mà nên dùng loại lính màu.
Nhiều tòa nhà dùng đá ở bờ sông làm vật liệu trang trí bên ngoài. Tự bản thân các viên đá đó mang tính Kim nhưng do bị bào mòn lâu ngày trong nước nên chúng cũng chứa đầy khí Thủy. Vật liệu có tính Thủy mạnh như đá sông ảnh hưởng không tốt cho con người. Không chỉ có trong đá sông mà khí Thủy còn có trong các tầng hầm do ảnh hưởng của nước ngầm.
Đối với các không gian cần tăng cường đặc biệt về hành Thủy hoặc hành Thủy hợp với tuổi của gia chủ thì có thể sử dụng nhiều hơn các vật liệu thuộc hành này. Có thể sử dụng bộ số 1. Ví dụ 1 cửa sổ kính. Có thể tập trung sử dụng các vật liệu Thủy ở hướng Bắc và sử dụng màu đen cho các chất, vật liệu.
Vật liệu xây dựng mang hành Hỏa Hành hoả trong Phong thủy chủ về sự thăng hoa hay danh tiếng. Trong tự nhiên, những vật liệu mang hành Hoả không nhiều có thể nhận biết chủ yếu qua sắc đỏ của vật liệu.
Những vật liệu nhân tạo như nhựa mang tính Hỏa vì được làm ra bằng các phương pháp xử lý nhiệt. Nhựa có thể ngăn cản khí và tỏa ra hơi và hóa chất độc hại có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, do đó nên sử dụng chúng càng ít càng tốt. Ngoài ra, gạch ngói có màu đỏ và được xử lý qua nhiệt cũng có thể coi là mang tính Hỏa. Vì vậy, tránh thiết kế những kiểu nhà có mái quá nhọn (theo Phong thủy gọi là Hoả hình) sẽ làm cho khí Hỏa quá vượng ảnh hưởng không tốt đến tâm lý của gia chủ.
Nhựa và các loại vật liệu nhân tạo khác nói chung thuộc về hành Hỏa vì chúng thường được làm ra bằng các phương pháp xử lý nhiệt. Nhựa có thể ngăn cản khí và tỏa ra hơi và hóa chất độc hại có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, do đó nên sử dụng chúng càng ít càng tốt.
Đối với các không gian cần tăng cường đặc biệt về hành Hỏa hoặc hành Hỏa hợp với tuổi của gia chủ thì có thể sử dụng nhiều hơn các vật liệu thuộc hành này. Có thể sử dụng bộ số 2. Ví dụ 2 bồn rửa nhựa. Có thể tập trung sử dụng các vật liệu Hỏa ở hướng Nam và sử dụng màu đỏ cho các chất, vật liệu
Vật liệu xây dựng mang hành Thổ Hành thổ trong Phong thủy chủ về sự trung chính. Mọi hành trong Phong thủy sau khi sinh vượng đều quy về Thổ khí. Với đặc tính là vậy, những vật liệu có nguồn gốc từ đất như gạch, gốm, sứ, đá ốp lát.. mang tính Thổ dễ tạo cho con người cảm giác tin cậy, an toàn, bình yên. Trong tự nhiên, những vật liệu mang hành Thổ thường là những vật liệu rất dễ kiếm. Hầu như ở vùng miền nào cũng có thể tận dụng vật liệu địa phương mang hành Thổ.
Vật liệu mang Thổ khí rất dễ trong việc sắp đặt và trang trí trong nhà. Với những ngôi nhà có giếng trời ở khoảng giữa (trung cung mang hành Thổ) việc dùng nhiều vật liệu thổ (ốp gạch, sỏi, đá...) là điều thật sự tốt và mang ý nghĩa Phong thủy. Các loại đá ốp lát thuộc hành Thổ mang lại cảm giác vững chắc cũng thích hợp để lát cầu thang hay sử dụng làm mặt bếp nấu.
Hiện nay có xu hướng là trang trí vật liệu đá trong việc bài bố sân vườn, ngoại cảnh, nhưng cần chú ý không nên lạm dụng. Mục đích lớn nhất của sân vườn là cầu nối trung gian giữa tòa nhà kiến trúc và thế giới tự nhiên. Nếu trên mặt đất lát quá nhiều vật liệu đá với đặc tính nặng nề, đè nén thì những dương khí, Thổ khí tốt cũng sẽ bị che kín, bất lợi đến môi trường và các vi sinh vật sống trên đó.
Đối với các không gian cần tăng cường đặc biệt về hành Thổ hoặc hành Thổ hợp với tuổi của gia chủ thì có thể sử dụng nhiều hơn các vật liệu thuộc hành này. Có thể sử dụng bộ số 5. Ví dụ 5 gạch ốp thành 1 cụm trang trí.. Có thể tập trung sử dụng các vật liệu Thổ ở trung tâm phòng và sử dụng màu vàng cho các chất, vật liệu.
Năng lượng của ngôi phụ thuộc không nhỏ vào cách lựa chọn và sử dụng vật liệu. Để có thể kết hợp khéo léo các loại vật liệu cần có sự nghiên cứu kỹ lưỡng và kinh nghiệm của người thiết kế. Sự hài hòa của vật liệu theo Ngũ hành sẽ tạo ra những mảng không gian hòa hợp khiến cho ngôi nhà ta có được tính sinh động và cuốn hút đồng thời bổ trợ hiệu quả nhất cho cuộc sống đa diện của con người.
